Makine Çevirisi Hataları
Makine Çevirisi Hataları

Makine çevirisi hataları

Bilgisayarlar birçok sektörde dikkatleri insanlardan çalmış olsa da, makine çevirisi profesyonel çevirmenler için bir tehdit değildir.

Bugün hepimizin otomatik bir çevirmene erişimi var ve bu aracı kullanmak için sık sık cazip olduğumuz doğru. Ancak bu araçların her zaman etkili olmadığını anlamak için yalnızca birkaç kullanım yeterlidir. Bunun nedeni, herhangi bir profesyonel çeviri için gerekli olan kültürel ve bağlamsal faktörleri dikkate almadan, ham halleriyle birebir çeviriler sunmalarıdır.  Otomatik çevirilerin sıklıkla hata yapmasının ana nedeni budur.

Teknoloji pek çok sektörde dikkatleri insanlardan çalmış olsa da, bu araçlar profesyonel çevirmenler için bir tehdit değildir. İşte bunun ana nedenleri.

Belge türü

advocat

İlk olarak, çeviri araçları çok geneldir. Bunun nedeni basittir. Her tür belgede kullanışlı olmaları beklenir. İşte bu noktada makine çevirisi araçlarının en büyük düşmanı devreye giriyor. Bu da çok anlamlılık. Aşağıda sizi gülümsetecek küçük bir örnek bulacaksınız, burada bilgisayar “advocat” kelimesinin hukuki bağlamda mutfak bağlamında olduğu gibi aynı anlama gelmediğini açıkça anlamadı.

Çeviri modeli

Çeviri araçlarının bir diğer kusuru da çeviri modelinde yatmaktadır. Bu araçlar çok sayıda metin koleksiyonunu karşılaştırır ve bunlardan çeviri kuralları çıkarır. Bu kurallara rağmen, profesyonel çevirmen her yeni çeviride, yalnızca kendisinin seçimler yaparak çözebileceği yeni sorunlarla karşı karşıya kalır. Bu seçimler yazılım tarafından yapılamaz.

Makine çevirisi hatalarına bazı örnekler
marka adı

Burada yazılım, bir giysi parçası için yaygın olarak kullanılan bir ismi ticari markaya çevirmiştir.

fiil

Burada, çok anlamlılık bir bilgisayar hatasına yol açmıştır. Fransızcadaki “sauter” fiili, bağlama bağlı olarak İngilizceye atlamak ya da zıplamak olarak çevrilebilir. Ne yazık ki bu mükemmel olmaktan uzak araçlar için “sauter” fiili yanlış kullanılmıştır. Cümlenin orijinal anlamını korumak için “atlamak” anlamında kullanılmalıydı.

Netenyahu

Hatalar serimize aşağıdaki örneklerle devam ediyoruz. “François Pays-Bas” ile tanışma fırsatı bulan Benyamin Netanyahou’nun yayınını nasıl unutabiliriz? Burada, ünlü bir sosyal ağ tarafından önerilen otomatik çeviri aracı, Fransızcada özellikle eğlenceli bir sonuca yol açtı.

Yol için bir tane daha mı? Ocak 2012’de, Güneydoğu Asya’daki bir ülkenin Savunma Bakanlığı sitesi, memurlarının kıyafetleriyle ilgili bir makale yayınladı. Bu tavsiyelere göre, “dikkat çekici” kıyafetler giymemeleri gerekiyordu. Ancak “firavun faresi dövüşü” üniformalarına izin veriliyordu. Bu ne anlama geliyor? Bakanlık bu çevirileri hızla kaldırdı ve bu hatanın sorumluluğunu ünlü bir makine çeviri şirketine yükledi.

Buna ek olarak, tıbbi veya hukuki bağlamda, kötü bir çevirinin ciddi sonuçları olabilir.

Sonuç olarak, bu tür araçlara karşı her zaman dikkatli olun. Bazı durumlarda faydalı olabilirler. Ancak sınırları asla göz ardı edilmemelidir. Tavsiyemiz her zaman profesyonel çeviri hizmetleri veren Ankara Çeviri Bürosu gibi profesyonel bir çeviri işletmesi ile birlikte çalışmanızdır.

Makine Çevirisi Hatalarının Türleri
  1. Anlamsal Hatalar: Bu hatalar, cümledeki kelimelerin doğru çevrilmemesinden kaynaklanır. Örneğin, İngilizce “bank” kelimesi hem “banka” hem de “sahil” anlamına gelebilir. Makine, bağlamı doğru anlayamazsa yanlış bir çeviri yapabilir.
  1. Örnek: “He sat on the bank.” → “O, bankada oturdu.” (Doğrusu: “O, sahilde oturdu.”)
  1. Dilbilgisi Hataları: Bu tür hatalar, hedef dilin dilbilgisi kurallarına uyulmaması sonucu oluşur. Kelime sırası ve zaman çekimleri gibi unsurlar burada önemlidir.
  1. Örnek: “She have a book.” → “O, bir kitaba sahip.” (Doğrusu: “O, bir kitabı var.”)
  1. Bağlam Hataları: Bağlamdan kopuk çeviriler, anlam kaybına neden olabilir. Makine çevirisi, cümlenin veya metnin bağlamını tam olarak anlamadığında yanlış çeviriler yapar.
  1. Örnek: “The light was bright.” → “Işık parlaktı.” (Bağlam: “Zayıf bir ışık vardı.”)
  1. Kültürel Hatalar: Kültürel referanslar ve deyimler, makine çevirisinin zorlandığı alanlardır. Bir dilde çok anlamlı olan bir ifade, başka bir dilde anlamsız olabilir.
  1. Örnek: “Break a leg!” → “Bacağını kır!” (Doğrusu: “Şans dilerim!”)

Makine çevirisi, hız ve maliyet açısından büyük avantajlar sağlasa da, her zaman en doğru ve güvenilir çözüm değildir. Profesyonel ve hassas çevirilerde, insan çevirmenlerin uzmanlığına ihtiyaç duyulmaktadır. Bununla birlikte, günlük kullanım ve basit çeviriler için makine çevirisi, dil bariyerlerini hızla ve etkili bir şekilde aşmaya yardımcı olabilir. Teknolojik gelişmelerle birlikte, makine çevirisinin doğruluğu ve kullanım alanları artacak olsa da, dilin ve kültürün karmaşıklığı göz önünde bulundurulduğunda, insan çevirmenlerin yerini tamamen alması şu an için mümkün görünmemektedir.

Çevirmen ve Yaratıcılık
Çevirmen

Bu yazımızda çevirmen ve yaratıcılığı ile ilgili bilgiler vereceğiz.

Çevirmen ve Yaratıcılık

Çevirmenler Yaratıcılığı Nasıl Teşvik Edebilir?

Bazen bir çeviri görevinde sıkışıp kaldığınızı hissediyorsanız ve bir şeyleri nasıl düzelteceğiniz hakkında hiçbir fikriniz yoksa, endişelenmeyin. Bu ipuçları ve püf noktaları, en çok ihtiyaç duyduğunuzda yaratıcılığı geliştirmenize yardımcı olabilmektedir.

Araştırmalar, insan-makine etkileşimi ve bilişsel süreçler arasında bir bağlantı olduğunu göstermektedir. Maureen Ehrensberger-Dow ve Gary Massey, çeviri teknolojisi ve bilişsel yetenekler üzerine konferans bildirilerinde, teknolojiye güvenmenin çeviri sürecini nasıl değiştirdiğini şöyle tanımlıyor. “Dil teknolojisi araçları, çevirmenlerin hafızasını dışsallaştırarak etkili bir şekilde genişletti…”

Çeviri ve terminoloji sorunlarına yönelik önceki çözümlerin sadece birkaç tuşa basması ile çevirmenler üretkenlikte büyük bir artış yaşanmaktadır. Bununla birlikte, hafızalarını ve yaratıcılıklarını çok fazla kullanmayabilirler. İnternet kullanımının biliş üzerindeki olası etkileri hakkındaki makalesinde Dr. Joseph Firth, “dünyanın gerçek bilgilerinin çoğunun kelimenin tam anlamıyla parmaklarımızın ucunda” olmasının, bilginin insan beyninde depolanma şeklini değiştirmeye başlayabileceğini belirtmektedir.

Hafızanın yaratıcılığın kaynağı olarak görüldüğü göz önüne alındığında, bazı çevirmenlerin ikincisi hakkında endişelenmesi şaşırtıcı değildir. Özellikle artık giderek daha fazla kullanılabilir ham makine çevirisi (MT) çıktısı kaynaklarına eklendiğinden, mesleğin gelecekteki rolünü bile sorgulayabilirler.

Ancak, MT çok karmaşık, yaratıcı veya kültürel açıdan spesifik içerik için uygun değildir. Bu alanlarda, bir insan çevirmenin yaratıcılığı hala çok talep görmektedir. Bir düzenleme sonrası görev sırasında bile (kaynak metne ve müşterinin kalite beklentilerine bağlı olarak), bazı segmentlerin daha yaratıcı bir şekilde yeniden çevrilmesi gerekebilmektedir. Aşağıdaki ipuçları ve alıştırmalar, çevirmenlerin ve post-editörlerin teknolojinin avantajlarından yararlanırken yaratıcılığın akışını sürdürmelerine yardımcı olabilmektedir.

Çeviri sürecinde yaratıcılığın kilidini açma


Bazen bir çeviri görevi sırasında sıkışmış hissedebilirsiniz. Bilgiyi kaynak metin kadar zarif bir şekilde iletmekte zorlanıyor olabilirsiniz. Doğru tonu vuramadığınızı veya belki de doğru kelimeleri bulmakta zorlandığınızı hissedebilirsiniz. Saat ilerliyor ve bir şeyleri nasıl düzelteceğinize dair fikirleriniz yok. Basitçe söylemek gerekirse, çevirmen bloğunun kötü bir durumu var. Endişelenmeyin, bu ipuçları üstesinden gelmenize yardımcı olmak için burada.

Yeni bir bakış açısı elde etmek için CAT aletinizdeki segmentleri ayırın


Maureen Ehrensberger-Dow ve Gary Massey’in makalesi, metnin bir CAT aracında bölümlendirilmesinin “yaratıcılığı ve kaynak-metin sözdizimsel kalıplarından uzaklaşma özgürlüğünü istemeden kısıtlayabileceğini” belirtiyor. Neyse ki, birçok CAT aracı çevirmenlerin segmentleri bölmesine veya birleştirmesine izin verir. Bilginin segmentler arasında nasıl bölündüğünün sınırını kaldırdıktan sonra, çok daha akıcı bir çözüm bulabilirsiniz.

Kaynak metni kendiniz için yeniden ifade edin


Bazen bir kaynak cümle sizin için çok açıktır, ancak hedef dilinizdeki gramer kısıtlamaları kavramı aynı şekilde çevirmeyi imkansız kılar. Son tarih yaklaştıkça, hedef dilinizin ana dili İngilizce olan birinin aynı gerçeği nasıl ifade edeceğini görmek için mücadele edersiniz. Bu durumda, kaynak cümleyi hedef dile çevirmeden önce kendiniz için yorumlamak yardımcı olabilir. Bu, makine çevirisi için metinler hazırlarken MT motorlarıyla ilgili bilinen sorunları aşmak için de yapılabilmektedir.

Tanıdığınız birinin bunu nasıl söyleyeceğini düşünün


Çevirinizin doğru tona ulaşıp ulaşmadığından emin değilseniz, müşterinizin hedef okuyucusunu hayal edin. Sonra o kişi gibi tanıdığınız birini düşünün. Duruma bağlı olarak, bu TV’de sık sık gördüğünüz biri veya hatta sosyal medyada takip ettiğiniz biri olabilir. Nasıl konuşuyorlar veya yazıyorlar? Böyle mi söylerlerdi? O kişiyi taklit edin veya onu etkilemeye çalışın. Bu numara, gözlerinizi kapattığınızda, kendinizi normalde o kişiyi göreceğiniz bir durumda hayal ettiğinizde ve gerçekten sesine ve beden diline konsantre olduğunuzda en etkilidir.

Bu zor çevirileri aktif olarak ezberleyin


Özellikle zorlu bir çeviri sorununu çözdükten sonra, çözümü not edin. Bunun için çeviri belleğinize (TM) ve terim tabanınıza (TB) güvenmek cazip gelse de, yaratıcılığın bildiklerinize dayandığını unutmayın. Bu nedenle, zor ifadelerin yeni keşfedilen çevirilerini, örneğin dizin kartlarına yazın. Onları ezberleyin, böylece istendiğinde elinizde herhangi bir çeviri teknolojisi olmadan onları dökebilirsiniz. Sık sık pratik yapmayı yoğun yaşam tarzınıza entegre edin.

(Gayri Resmi) Sürekli Mesleki Gelişim ile Yaratıcılık Nasıl Artırılır


Yukarıdaki ipuçları akut çevirmen bloğunun üstesinden gelmeye yardımcı olsa da, gerçek çalışma durumlarının dışında yaratıcılığı teşvik etmek de aynı derecede önemlidir. Bunu henüz yapmazsanız, bu iki hilenin uzun vadede çeviri akışınıza nasıl fayda sağlayabileceğine şaşıracaksınız.


Harika orijinal içeriklerden ilham alın


Kelime dağarcığınızı ve stilistik repertuarınızı genişletmek, yaratıcılığınız için bir araç kutusu stoklamak gibidir. Çoğu çevirmen, orijinal içeriği hedef dillerinde okumanın, yararlı terimler ve ifadeler edinmelerine ve sonuçta daha akıcı yazarlar olmalarına yardımcı olduğunu bilecektir.

Ne yazık ki, bu öğrenme etkisi, seçilen metinler kötü yazıldığında geri tepebilir. Düşük kaliteli çeviriler örneğini düşünün: Aynı hata veya calk ile tekrar tekrar sunulduğunda, çoğu insan her seferinde biraz daha az titreyecek ve hata sonunda kelime dağarcığına girecektir.

Bu nedenle, (yarı) boş zamanlarınızda okuduğunuz içeriğe dikkat edin. Geniş bir kelime dağarcığına sahip metinler seçin, bilinçli olarak farklı stilleri kabul edin. Zevk aldığınız bir yazı parçasıyla bağlantı kurmanızı sağlayan şeyleri düşünün.

Çeviri ile ilgili merak ettikleriniz için Blog sayfamızı inceleyebilirsiniz. Ayrıca mütercim tercümanlık bölümü mezunu ve bu mesleği icra ediyorsanız bizlere ulaşabilirsiniz.

WhatsApp
Sorunuz mu var ?
Ankara Çeviri Bürosu
Merhaba
Nasıl Yardımcı Olabiliriz ?